back to top
ሮቡዕ 22 ጥሪ, 2025

ህጹጽ ጻውዒት ተበግሶ ዓለም-ለኻዊ ምንቅስቓስ ይኣክል ኤርትራውያን

ሃገርናን ዞባ ቀርኒ ኣፍሪቃን ንሰላም እምበር ንጥፍኣት  ኣየሳስዩን

ህዝቢ ኤርትራ ኣብ ዝሓለፈ ናይ ታሪኽ ከይዲ ኣንጻር ዝተፈላለዩ ጸላእቲ ንመሰሉን ንመጻኢ ዕድላቱን ብመስዋእቲ ዝዓቀበን ነጻነቱ ዘውሓሰን ክቡር ህዝቢ’ዩ። እዚ ስለዝኾነ ድማ ህዝቢ ኤርትራ ዋላዃ ኣብ’ዚ ግዜ’ዚ ኣብ ትሕቲ ፍጹም ምልኪ ተቖሪኑ ኣደራዕ ይወርዶ እንተሃለወ፡ ኣብ ሃገሩን ክብሩን ዘለዎ መርገጺ ኩሉ-ግዜ ብኩነታት ዘይጽለውን ዘይልወጥን ብሃገራዊ መትከል ነንሓድሕዱ ዝተዋሰበ ህዝቢ’ዩ። በጺሕናዮ ዘሎናዮ ግዜን ኩነታትን ዘየላቡ ከም ኤርትራውያን ብዘይድሌትና መጻኢ ህልውናናን ሃገራዊ መንነትናን ኣብ ሓደጋ ዘእትው ብረብሓ ናይ ደገ ሓይልታት ዝተዋደደን ሸርሕታት ብግብሪ ዝትግበረሉ ዘሎዉ እዋን’ዩ።

ኣብ’ዚ እዋን ኣብ ውሽጢ ኢትዮጵያ ኲናት ሕድሕድ ተወሊዑ ኣሎ። እዚ ኣብ ጐረቤት ሃገር ተወሊዑ ዘሎ ኩናት ፡ ነቲ ናይ ነዊሕ እዋን ፖለቲካውን ማሕበራውን ጉዕዞ ኤርትራ፡ ኣብ መፈንጠራ ዘእቱን ንመሰረታዊ ፖለቲካዊ መሰረታትን መዋቅርን ኢትዮጵያ ዝቕይር ጥራይ ዘይኮነ ብሓፈሻ ኸኣ ንጂኦ-ፖለቲካዊ ቅርጺ ቀርኒ ኣፍሪቓ፡ ናይ ምዝባዕን ምቕያርን ተኽእሎ ዘለዎ፡ ሓደገኛ ተርእዮ እዩ። እዚ ኩነታትን ኩናትን ብቐጥታ ምስቲ ብድሕሪ`ቲ ኣብ ሓምለ 2018 ዝተፈረመ ውዕል ሰላም ኢትዮ-ኤርትራ፡ ኣብ ክንዲ ነቶም መሰረታውያን ምኽንያታት እቲ ዝሓለፈ ዶባዊ ኲናትን ንዕኡ ስዒቡ ዝመጸ ጽልእን ቅርሕንትን ምፍልላይን ብዝግባእ ብምግጣም፡ ህዝባዊ ዕርቅን ምርግጋእን ብምቕዳም ዘላቒ ሰላም ክልቲኡ ህዝብታት ምውሓስ፣ ብኣንጻሩ ውልቃዊ ሕልምን ረብሓን ብምቕዳም ዝተገብረ ምዃኑ ብግብሪ ተጋሂዱ። ብወገን ስርዓት ውልቐመላኺ ኢሰያስ ‘ጉዳይ ዶብ ቀዳምነትና ኣይኮነን፡ ሕጂ ዘድልየና ምርግጋእ ኢትዮጵያን ዞባናን`ዩ’ ብምባል፡ ንዶባት ክልቲኡ ህዝብታት ብምርጋጥ፡ ስንክሳር ውዕል ሰላሙ ንህዝቢ ኤርትራ ከላሊ ጀሚሩ። ብወገን ስርዓት ዶ/ር ኣቢይ’ውን ኣብ ወድዓውያንን ተጨበጥትን ናይ ሰላም ከይድታት ኣብ ክንዲ ምጽማድ፡ ንተስፋታትን ሕልምታትን ደርጋውያን ብምቕስቃስ ‘ኢትዮጵያ ኣይትፈርስን፡ እቶም ዝኸዱ`ኳ ክመጹ እዮም’ ብምባል፡ ነቲ ዝተረኽበ ናይ ሰላም ጅማረ፡ ናብ ሕልሚ ክስተት ቀይሕ ባሕሪ ዝመቐነታ ዓባይ ኢትዮጵያ`ዩ ቀይርዎ።

ኢሰያስን ዶ/ር ኣቢይን ነቲ ናይ ሰላም መስርሕ ኣብ ክንዲ ኣብ ባይታ ምትርጓም፡ ነቶም ብኽልቲኡ ወገን ዝነበሩ የዕንቅፉና እዮም ዝበልዎም ሓይልታት ናይ ምውጋንን ምሕቓቕን መስርሕ ኢዮም ተታሓሒዞሞ። ከም መቐጸልታ ናይ’ዚ ኢሰያስ ኣብ ኤርትራ ብዝተፈላለዩ ምስምሳት፡ ንብዙሓት ሰበስልጣን መንግስትን ላዕለዎት ወተሃደራውያን መኮነናትን ኣደስኪሉን ኣሲሩን ኣሰንኪሉን። ሃንቀውታ ሰላም ህዝቢ ኤርትራ ኣህፊፉ። ቀዳማይ ሚኒስተር ኢትዮጵያ’ውን ብወገኑ ከምኡ ተመሣሊ ስጉምትታት’ይ ወሲዱ። ብኸምዚ ከኣ እዞም ክልተ ሓይልታት ንህዝቢ ኤርትራን ንህዝቢ ኢትዮጵያን ካብ ናይ ሰላም መንገዲ ብምውጻእ፡ ናብ ሓድሽ ናይ ጥፍኣትን ናብ ኩናት ሓድሕድን ዝወስድ መንገዲ እዮም ኣምሪሖም ዝርከቡ። ናብ ህሉው ፖለቲካዊ ኣቋውማ እዞም ናይ ጥፍኣት ሓይልታት እንተ ተመልኪትና፡ ኢሰያስ ሕልሚ ምጥፋእ ኤርትራውነት፣ ናብ መወዳእታ ንኸብጽሖን ብዘይ ተሓታትነት ዕምሪ ስልጣኑ ንምንዋሕን፡ እዚ ኣብ ኢትዮጵያ ተወሊዑ ዘሎ ኲናት ከም ዓብን ናይ መወዳእታን ዕድልን ሪእዎ ከምዘሎ ንጹር እዩ። ዶ/ር ኣቢይ’ውን እንተኾነ ካብቲ ኣብ ኢትዮጵያውያን ኣጋጢምዎ ዘሎ ተነጽሎን ምብትታን ህዝቢ ኢትዮጵያን ዝውጻሉ መንገዲ፡ ብስም ዞባዊ ውህደት ኤርትራ ናብ ኢትዮጵያ ንምሕላቓ ምስ ውልቐ መላኺ ኢሰያስ ኮይንካ ምስራሕን ምዃኖም ዘየጠራጥር ሓቂ እዩ።

ዝኸበርካ ህዝቢ ኤርትራ፡ እዚ ዘለኻዮ እዋን ከቢድ ናይ ሓደጋ እዋን እዩ። ስርዓት ኢሰያስ ድሮ ኣብዚ ዘይምልከተካ ኲናት ሓድሕድ ኢትዮጵያውያን ክጠብሰካ ጀሚሩ ኣሎ። እዚ ዓቢ ታሪኻዊ ስሕተት`ዩ። ውልቀ መላኺ ኢሰያስ ነዚ ዂናት፡ ንዓኻ ንህዝቢ ኤርትራ ንምምብርካኽን ንምዕናውን ኣብ መወዳእታ ኸኣ ናብ ኢድ`ቶም ብናይ ሰላሳ ዓመታት ቃልስኻ ዝሰዓርካዮም ደርጋውያንን ናይ ጽልኢ ኣተሓሳስባ ዝሰነቑን ገዛእቲ`ዩ ኣሕሊፉ ክህበካ ይዋደድ ከምዘሎ ኣስተውዕል።

ኣብ ውሽጢ ሃገር እትርከብ ክቡር ህዝቢ ኤርትራ፡ ታሪኽ ክሕደት ገዛእ ርእሱ ክደግም ይደናደነካ ኣሎ’ሞ፡ ነዚ ኲናት እዚ ብኹሉ ዓቕምኻ ክትነጽጐን፡ ነዚ ዘሎ ህልው ኩነታት ተጠቂምካ`ውን ንስርዓት ኢሰያስ፡ ኣብታ ባዕሉ ዝኹዕታ ዘሎ ጉድጓድ ክትቀብሮ ኣትሪርና ንጽወዓካ ኣሎና። ጌና ካብቶም ዝሓለፉ ስምብራት ኲናት ከይተገላገልካ ከለኻ፡ ሎሚ ተወሳኺ፡ ዝፈስስ ኤርትራዊ ደም ክህሉ ኣይግባእን። ከምኡ’ውን ነቲ ኣብ ግዜ ሽግርካ ብኣማኢት ኣሻሓት ዜጋታትካ ተቐቢሉ ዘዕረፈ ህዝቢ ኢትዮጵያ፡ ብፍላይ ከኣ ህዝቢ ትግራይ፡ ሎሚ ኣብ ግዜ ጸበብኡ ሸውሃት ኢሰያስን ዶ/ር ኣቢይን ምእንቲ ክረዊ፡ ብኣስገዳድ ዘይንቡርን ንክብረታት ሰብኣውነትካ ዘይምጥንን ተግባራት ምስልሳል ግዜ ብቐሊሉ ይቕረ ዘይብሃሎን፡ ንመጻኢ ሰላምን ጉርብትናን እዞም ኣሕዋት ህዝብታት መሊሱ ኣብ ሓደጋ ዘእቱ ስራሕ ምዃኑ ክትርዳእ የድሊ።

ዝኸበርኩም ሓይልታት ምክልኻል ኤርትራ፡ ብፍላይ ከኣ ላዕለዎትን ማእከላይ መኮነናት ሓይልታት ምክልኻል ኤርትራ፡ ኣብዚ ከም ሃገር ህልውናና ዝፈታተን መንሽሮ ውልቀ መላኺ ኢሰያስ ተተኲሳትሉ ዘላ ሰዓት፡ ኣዒንቲ ኣብ ወጻኢ ይኹን ኣብ ውሽጢ ዘሎ ህዝቢ ኤርትራ ኣባኹም`የን ተነቢረን ዘለዋ። ሃንቀውታ ኤርትራዊ ምልኡ። በቲ ናይ ትማሊ በደል ከይተተሓዝኩም፡ ኤርትራዊ ሪም ካብ ኢድ እቲ ኣብ ኤርትራዊ መንነት ተሰዊሩ ናብ ኢድ እቶም ክበልዕኹም ኣብ ደምበኹም ኣትዮም ዘለዉ ገዛእቲ ሓይልታት ከረክበኩም ኣብ ናይ መወዳእታ ደቒቕ በጺሑ ዘሎ፣ ካብ ኢድ ከሓዲ ኢሰያስ መንጢልኩም፡ ቀጻልነት ህዝብኹምን ሃገርኩምን ኣውሕሱ። እዚ ኣብ ኢትዮጵያ ዘሎ ኲናት ንማንም ኤርትራዊ ዘይምልከት ምዃኑ ክትግንዘቡ ይግባእ። ደቂ እቲ ንፍትሕን ናጽነትን፡ ኣንጻር ገዛእትን ወረርትን ዝተቓለሰ ህዝቢ ኢኹም`ሞ፡ መንነትኩም ብምርሳዕ፡ ምስ ኢሰያስ ኮይንኩም፡ ስራሕ ባዕዳውያን ክትሰርሑ ኣይምጥነኩምን እዩ። ብኣንጻሩ’ኳ ደኣ ማሕላኹምን መብጽዓኹምን ህዝብን ሃገርን ካብ ሓደጋ ንምክልኻል ክሳብ ዝኾነ፡ ካብ ድቃስኩም ተበራቢርኩም፡ ነቲ ኣብ ኲናትን ወረ ኲናትን ጥራይ ዝነብር ኢሰያስ፡ ታሪኽ ከይገልበጠ ከሎ ሓይልን ብርታዐ ህዝቢ ክትኮኑን ታሪኽዊ እጃምኩም ክትጻወቱን ካብ ስልጣን ክትግልብጥዎ ሓላፍነት ህዝብን ሃገርን ከም እተሰከምኩም ክትግንዘቡ ይግባእ።

ዝኸበርኩም መራሕቲ ሃይማኖትን ዓበይቲ ዓድን ካብ ኩናት ዝርከብ ፋይዳ ብዘይካ ሞትን ጥፍኣትን እምበር ካልእ ከምዘየለ ኩልና ንግንዘቦ ሓቂ’ዩ። እዚ ስለዝኾነ ድማ ንሓደ ህዝቢ ምስ ካልእ ህዝቢ ካብ ሰላማዊ መነባብሮ ናብ ምብትታንን ምቅታልን፡ ሃገራት ካብ ዝነበረን ንቡር ጉርብትናን ዝምድናታትን ናብ ጐነጽን ኩናትን ዝተዋደደ መስርሕ ዂናት፡ ብክቱር ናህሪ ህይወት ሰባት ይቐዝፍ ከምዘሎ ብሓባር ንዕዘቦ ዘሎን ጉዳይ’ዩ። ስለዚ’ውን ናይ ኣቦነት መንፈሳዊ ልቦና ተራኹም ክትጻወቱን ኣብ ልዕሊ እዞም ዕሉላት ናይ ህውከትን ጥፍኣትን ሽርክነት ዝመሃዙ ኩሎም ጸቕጢ ክትፈጥሩን ንህዝብታት እዘን ክልተ ሃገራት መራሕቲ ሰላምን ተስፋን ክትኾኑዎን ንኲናት ኣትሪርኩም ክትኩንኑን ንጽውዕ።

ዝኸበርካ ህዝቢ ኤርትራ ኣብ ውሽጥን ወጻእን ተበግሶ ዓለም-ለኻዊ ምንቅስቓስ ይኣክል ኤርትራውያን፡ ነዚ ህልው ኩነታት ሃገርናን ዞባናን ብኣትኩሮ ድሕሪ ምርኣይ፡ ብስም ኩሎም እቶም ይኣክል ምልኪ ዝበሉ ኤርትራውያን፡ እዚ ሰዓት`ዚ ንዓና ንኤርትራውያን ከም ህዝብን ሃገርን ናይ ሓደጋ እዋን`ዩ ኢሉ ኣዊጁ ኣሎ። በዚ መሰረት እምበኣር ኩሉ ኤርትራዊ ቀጻልነት ታሪኽናን ሃገራውነትናን ምእንቲ ከውሕስ፡ ኩሉ ዓቕምታቱ ብምውህሃድ፡ ብሓድነትን ምክብባርን ኣብ ትሕቲ `ቅድም ምውሓስ ሃገር` ዝብል መሪሕ ሓሳብ፡ ኣንጻር እቲ ናይ’ዚ ኩሉ ሰበብ ዝኾነ ውልቀ-መላኺ ኢሰያስ ደው ክብልን ነቲ ኣብ ኣህዛብ ኢትዮጵያ ብፍላይ ኣብ መንጐ ፈደራል መንግስቲ ኢትዮጵያን መንግስቲ ክልል ትግራይን ተወሊዑ ዘሎ ሓድሕድ ኩናት ብሰላምን ብፍትሓዊ ዘተን ክዛዝምዎ ንጽውዕ።

 

ኤርትራን ኤርትራውነትን ክቕጽል እዩ!

 

ተበግሶ ዓለም-ለኻዊ ምንቅስቓስ ይኣክል ኤርትራውያን

13 ሕዳር 2020

Related Articles

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

ሳዓቡና

7,375ደገፍቲLike
754ስዓብቲFollow
22,500ተኸታተልቲSubscribe

Latest Articles